Donacije građana ili crni fondovi

Sudeći po zvaničnim podacima u Vrelima Ribničkim žive veoma imućni simpatizeri Demokratske partije socijalista (DPS), koji tokom kampanje za posljednje parlamentarne izbore nisu štedjeli kako bi pomogli svoju partiju. To ne bi bilo začuđujuće da se ne radi o jednom od najsiromašnijih naselja u predgrađu Podgorice. Za svega nekoliko dana mještani Vrela Ribničkih  su DPS-u uplatili najmanje 30.000 eura, otkriva Istraživački centar MANS-a koji je analizirao finansijsku dokumentaciju vladajuće partije.

Ispucali asfalt, nedostatak trotoara, dotrajala rasvjeta, izlivena kanalizacija i gradska deponija čine teškim uslove u kojima žive stanovnici Vrela Ribničkih. Zato se postavlja pitanje kako su upravo pojedini građani tog naselja spremni da doniraju DPSu i do 2000 eura, kako pokazuje pokazuje zvanična evidencija te partije.

Podaci koji su bili dostupni Istraživačkom centru MANS-a pokazuju da pojedinčane donacije građana koje su se slivale u kasu DPS-a iz ovog naselja nisu iznosile manje od 500 eura, dok su pojedine porodice izdvajale i po 2.000 eura kako bi pomogle Đukanovićevu partiju.

Ukupno posmatrano, stanovnici Vrela koji su se odlučili da pomognu DPS uoči posljednih parlamentarnih izbora su to radili uplaćujući sume od 500, 1.000 i 2.000 eura, odnosno maksimalan iznos koji jedno fizičko lice može uplatiti tokom izborne kampanje. Ono što je posebno zanimljivo jeste činjenica da su uplate stizale jedna za drugom, odnosno da su stanovnici istih ulica uplaćivali novac istog dana, pa su tako i evidentirani na žiro-računu DPS-a.

Prema raspoloživim podacima, svi stanovnici Vrela koji su uplaćivali novac u gotovini to su radili na šalteru centrale Societe General Banke u Moskovskoj u Podgorici, a svi koji su donirali preko žiro računa imali su otvorene račune u Prvoj Banci.

Zvanični izvještaji o donacijama pokazuju da je DPS na nivou cijele države za parlamentarne izbore ukupno prikupio 680.000 Eura, dok su sve ostale partije i izborne liste zajedno sakupile tek nešto ispod 60.000 Eura. Iako je predizborna kampanja trajala gotovo četiri mjeseca, DPS je kompletnu sumu skupio za nešto više od trideset dana.  Uplate DPS-u počele da pristižu 18. avgusta i trajale su do 26. septembra. Zanimljivo je da nakon toga datuma, niti jedna uplata nije pristigla na račun DPS-a iako je do oktobarskih izbora bilo ostalo više od dvije sedmice.

Detaljna analiza donacija DPSu pokazuje da su desetine hiljada eura uplaćivane određenim danima, ali i da su postojali dani kada su uplate dolazile samo iz jedne opštine. Tako su 31. avgusta evindentirane uplate samo iz Bijelog Polja u ukupnom iznosu od 27.000 eura, dok su 13. septembra samo građani Podgorice uplaćivali novac za Đukanovićevu partiju.

Kada su u pitanju donacije iz Podgorice, DPS je za samo tri sedmice prikupio preko 390.000 eura, a ono što je zanimljivo, prema do sada dostupnim podacima, jeste da su  uplate u kešu vršene samo i isključivo na šalteru centrale Societe General Banke u Moskovskoj ulici. Iako ova banka ima čak sedam poslovnih jedinica, samo je centrala banke korišćena za uplatu gotovine na račun DPS-a.

Ovakva dinamika i organizovanje uplata donacija fizičkih lica po opštinama, otvaraju ogroman prostor za sumnju da nije riječ o dobrovoljnim, pojedinačnim uplatama građana koji  podržavaju DPS, već o dobro organizovanoj mehanizmu za ubacivanje novca iz takozvanih „crnih fondova“ u zvanične tokove finansiranja izbornih kampanja.

Smatramo da samo ovaj primjer predstavlja dovoljan povod i motiv da uoči predstojećih predsjedničkih i lokalnih izbora nadležne institucije izvrše detaljnu kontrolu izvora donacija kandidata i političkih partija, kako bi osigurali punu transparentnost finansiranja izbornih kampanja. Jedino se tako može spriječiti da novac kriminalnih grupa ima bilo kakav uticaj na ishod izbora u Crnoj Gori.

19. avgust – VIP dan u poslovnici banke u Moskovskoj

Službenici poslovnice Societe General banke u Moskovskoj ulici su 19. avgusta imali prilike da se uživo upoznaju sa dobrim dijelom visokih funkcionera DPS-a, jer je njih 22 baš tog dana odlučilo da “časti” partiju.

Tom prilikom uplaćeno je ukupno 22.900 eura, a partiju su “donirali” Milutin Simović, Filip Vuković, Melvudin Nuhodžić, Milorad Vuletić. Predrag Sekulić, Vuk Roćen, Šefkija Murić, Halil Duković, Nikola Gegaj, Mirsad Mulić, Husnija Sabović, Branko Čavor, Zoran Jelić, Veljko Zarubica, Radivoje Nikčević, Željko Aprcović, Branka Tanasijević, Žana Filipović, Maida Bešlić, Marta Šćepanović, Marija Ćatović i Saša Pesić. Prema podacima sa žiro računa DPS-a, sve ove donacije su bile gotovinske.

Autori:
Dejan Milovac
Lazar Grdinić